ინტერვიუ პროფესორ ზეიკო წულუკიძესთან

გაიცანით პროფესიით მსახიობი, მეტყველების პედაგოგი,  კავკასიის საერთაშორისო უნივერსიტეტის  ლექტორი, პროფესორი  ზეიკო წულუკიძე, რომელსაც ამჯერად მეტყველების პრობლემებზე სასაუბროდ ვესტუმრეთ. 

- ქალბატონო ზეიკო, რა ასაკში გაგიჩნდათ ინტერესი ამ საგნის (მეტყველების ტექნიკის) მიმართ?

- ინტერესი გვიან გამიჩნდა, ფაქტობრივად  მსახიობი ვიყავი უკვე.  დიდი როლი შეასრულეს ჩემმა პედაგოგებმა, რომ ამ მიმართულებით გამეგრძელებინა საქმიანობა.  კარგად გამომდიოდა როგორც პროზის, ასევე ლექსისა და  მონოლოგის კითხვა, რისთვისაც ჯილდოც კი მაქვს თავის დროზე მიღებული.

-თქვენ  ჟურნალისტებს ასწავლით. გვაინტერესებს, მხოლოდ მედიის წარმომადგენლებს სჭირდებათ სწორი მეტყველება?

- მე ვასწავლი როგორც ჟურნალისტებს, ასევე მსახიობებს თეატრალურ უნივერსიტეტში. სწორი, გამართული და მკაფიო  მეტყველება  ყველას სჭირდება, ყველა პროფესიის წარმომადგენელს, მაგრამ ამ შემთხვევაში, აქცენტი კეთდება იმ პროფესიის წარმომდგენლებზე, რომლებსაც უშუალო კავშირი აქვთ აუდიტორიასთან, ჩანან  ეკრანზე, მათი მეტყველება ისმის სცენიდან და შესაბამისად, აუდიტორიაზე გავლენის მოხდენა შეუძლია. ამიტომ, პირველ რიგში, მათი მეტყველება უნდა იყოს დახვეწილი და კარგად აღსაქმელი.

- როგორ სწორდება მეტყველება?

- მეტყველება სწორდება ტექნიკით. ამისთვის უამრავი სავარჯიშო არსებობს. თუ ფიზიკური დარღვევა არ აქვს ადამიანს სამეტყველო აპარატში, მაშინ შედეგი სრულად მიღწევადია, მაგრამ თუ დარღვევაა, ამ შემთხვევაში დიდი შრომაა საჭირო მიზნის მისაღწევად.

-რამდენი ხანია საჭირო იმისთვის, რომ მეტყველება სრულად გამოსწორდეს?

- მეტყველების კურსი კავკასიის საერთაშორისო უნივერსიტეტში ისწავლება მხოლოდ  სამი თვის განმავლობაში, რაც ძალიან ცოტა დროა იმისთვის, რომ მეტყველება სრულად დაიხვეწოს. ჩვიდმეტი წელი რომ საუბრობდა ადამიანი ისე, როგორც არ უნდა ესაუბრა, ძალიან რთულია  ბოლომდე სრულად დახვეწოს მეტყველების ტექნიკა. თეატრალურ უნივერსიტეტში ოთხი წელი ისწავლება ეს საგანი. საშუალოდ ექვსი თვე მაინც არის საჭირო იმ შემთხვევაში, თუ ადამიანს კარგი სმენა აქვს , თუ არ ქვს დარღვევა სამეტყველო აპარატში. წინააღმდეგ შემთხვევაში, ეს დრო საკმარისი არ არის.

- არსებობს თუ არა გამოუსწორებელი დეფექტები მეტყველებაში?

- დიახ, არსებობს, როცა ადამიანი ენაბლუა, როცა კბილის თანწყობა აქვს მოსაწესრიგებელი, როცა ყბა აქვს დარღვეული. რა თქმა უნდა, ასეთ შემთხვევაში პრობლემა არ გამოსწორდება.

- თქვენი აზრით, რატომ არის ასეთი მნიშვნელოვანი სწორი, გამართული მეტყველება?

- ამისთვის ბევრი მიზეზი არსებობს. პირველ რიგში იმისთვის, რომ გასაგები იყოს, რისი თქმა სურს ადამიანს. ამის გაგება მხოლოდ იმ შემთხვევაშია შესაძლებელი, როცა ადამიანი გამართულად, აზრიანად მეტყველებს, სწორად იღებს სუნთქვას,  ხმოვნები თავისუფალია. სწორი მეტყველება იმიტომაც არის მნიშვნელოვანი, რომ ადამიანებს შორის გამართული კომუნიკაცია შედგეს.

- სტუდენტების  მეტყველებაზე რას გვეტყვით, მოგწონთ?

- წლიდან წლამდე სტუდენტების მეტყველება კი არ იხვეწება, პირიქით, უარესდება. ამაზე ბევრი ფაქტორი მოქმედებს. მათი ყური უკვე მიჩვეულია  დაუხვეწავ მეტყველებას, ლექსიკაში დამკვიდრებულია უამრავი ბარბარიზმი, რასაც რთულია, ებრძოლო.

- სანამ თქვენ საგანს გავივლით, რა რჩევებს მოგვცემთ?

- წინასწარ რჩევებს ვერ მოგცემთ. მოდით, დაველოდოთ იმ დროს, როცა ჩემი სტუდენტები გახდებით.

- და ბოლოს, რომ გვითხრათ,  საბოლოოდ სწორდება მეტყველება, თუ მუდმივად საჭიროებს ვარჯიშს?

- ვარჯიში მუდმივად საჭიროა, რადგან  სწორი მეტყველება დავიწყებადია და უბრუნდება თავის საწყის მდგომარეობას. თუკი თქვენ მუდმივად ივარჯიშებთ, მიაღწევთ, რომ სწორად იმეტყველოთ.

ავტორები: ციცი ლაზარაშვილი,მაია იზორია